Khách phương xa và người Thanh Hóa đều biết tới những chiến công ghi dấu một thời lịch sử hào hùng nhưng tuyến đường sông này lại đưa bạn qua nhiều trải nghiệm văn hóa thú vị khác. Dọc đôi bờ sông Mã còn bảo tồn nhiều giá trị văn hóa phi vật thể mang nét đặc trưng như các làn điệu chèo văn, chèo cải, ca công, lễ hội chùa Vòm, đền Hàn Sơn...
Dù không hiền hòa, thơ mộng như sông Hương, chẳng náo nhiệt, tráng lệ giống sông Hàn hay sông Sài Gòn, sông Mã giữ riêng một nét đẹp hùng vĩ và sâu lắng. Trước kia, dòng sông là kế sinh nhai của người dân sống dọc hai bên bờ bằng các nghề chài lưới, trồng trọt... Còn hiện nay, nơi đây trở thành điểm đến cho các tuyến du hành sông nước thú vị.
Xuất phát từ bến tàu Hàm Long (cách cầu Hàm Rồng 200 m về phía hạ lưu), bạn đặt chân lên con tàu du lịch và bắt đầu hành trình ngược xuôi sông Mã. Hãy tìm một vị trí thuận tiện để có thể ngắm nhìn bao quát toàn cảnh chốn non nước hữu tình. Qua lời kể của đội ngũ thuyết minh, du khách được tìm hiểu và khám phá từng địa điểm lịch sử, văn hóa đôi bờ sông Mã.
Từ 8h sáng, thuyền rời bến đưa bạn ngược dòng đi qua Thiền viện Trúc Lâm Hàm Rồng, cạnh ngọn đồi C4 anh hùng. Bên kia sông là ngôi chùa Sùng Nghiêm (làng Yên Vực, phường Tào Xuyên), di tích Bia tưởng niệm giáo viên, học sinh đã hy sinh trên công trường đắp đê sông Mã. (Xuong cao su)
Khoảng 9h30, thuyền quay về xuôi theo dòng hướng ra Cảng Hới, thị xã Sầm Sơn. Điểm xuyết trên làn nước sông bình lặng là những chiếc thuyền nan của dân sống ven bờ.
Thuyền qua Nguyệt Viên - cây cầu mới hoạt động từ ngày 31/1 và trôi vào khu cảng Lễ Môn tấp nập, nơi Thanh Hóa đem hàng hóa đi khắp các cảng biển của đất nước. 11h trưa, du khách được phục vụ bữa ăn gồm nhiều món hội tụ đủ đặc sản sông - núi - biển như tôm sông, rau má, thịt dê, mực nhảy...
Những cơn gió mát lộng báo hiệu thuyền gần ra tới Cảng Hới, cách các bãi tắm của biển Sầm Sơn chưa đầy 3 km. Dừng chân tại đây, du khách sẽ tới thăm bến cảng đầu tiên trên đất Bắc đón đồng bào miền Nam ra tập kết năm 1954 - 1955.
Đi bộ khoảng 300 m từ bến thuyền, dọc theo đường Hồ Xuân Hương là bạn đến đền Cá Lập - di tích được xếp hạng Quốc gia và chùa Khải Nam. Sau khi vãn cảnh đền chùa thanh bình, yên ả của làng quê phường Quảng Tiến, thị xã Sầm Sơn, du khách lên thuyền về bến tàu Hàm Long. Hành trình "ngược xuôi sông Mã" kết thúc, để lại nhiều dư vị về một miền quê giàu truyền thống văn hóa.